Lần đầu tiên trên thế giới, hai người được tiêm các tế bào hồng cầu được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm như một phần của thử nghiệm lâm sàng. Đó là bước đầu tiên để xem liệu các tế bào máu nuôi trong phòng thí nghiệm có an toàn và hoạt động trong cơ thể hay không – đây sẽ là một bước tiến lớn đối với những người với nhóm máu hiếm hoặc rối loạn máu.
Farrukh Shah, giám đốc y tế về truyền máu của Dịch vụ Y tế Quốc gia ở Anh cho biết: “Nghiên cứu hàng đầu thế giới này đặt nền tảng cho việc sản xuất các tế bào hồng cầu có thể được sử dụng để truyền máu cho những người mắc các chứng rối loạn như hồng cầu hình liềm một cách an toàn”.
Dấu mốc quan trọng trong thử nghiệm này diễn ra sau nhiều thập kỷ làm việc để tìm ra cách phát triển các loại tế bào này trong phòng thí nghiệm. Các tế bào được sử dụng trong thử nghiệm được phát triển từ tế bào gốc lấy từ máu của những người hiến tặng trưởng thành. Nhóm nghiên cứu cần 500.000 tế bào gốc để tạo ra 50 tỷ tế bào hồng cầu, theo BBC. Trong số lượng đó, 15 tỷ tế bào đang ở giai đoạn phát triển thích hợp để truyền máu. (Người lớn khỏe mạnh có khoảng 3 đến 5 triệu tế bào hồng cầu trên mỗi milimét khối máu).
Rebecca Cardigan, người đứng đầu bộ phận phát triển thành phần của NHS Blood and Transplant, cho biết: “Thật tuyệt vời khi giờ đây chúng tôi có thể phát triển đủ tế bào hồng cầu đạt tiêu chuẩn y tế để cho phép thử nghiệm này diễn ra”.
Truyền các tế bào này vào cơ thể người là một phần của thử nghiệm lâm sàng do NHS Blood and Transplant thực hiện, nhằm xem các tế bào được nuôi trong phòng thí nghiệm tồn tại trong cơ thể bao lâu so với các tế bào máu được hiến tặng. Thử nghiệm sẽ có ít nhất 10 người và mỗi người sẽ nhận được một vài muỗng cà phê máu được sản xuất. Vài tháng sau, họ sẽ được tiêm cùng một lượng máu đã hiến để các nhà nghiên cứu có thể so sánh tuổi thọ của chúng trong cơ thể.
Nếu các tế bào được nuôi trong phòng thí nghiệm tồn tại lâu hơn trong cơ thể, điều đó có nghĩa là những người cần truyền máu sẽ không cần chúng thường xuyên nữa. Nhưng thử nghiệm cũng đặt nền tảng cho một bước tiến lớn hơn: tạo ra máu được nuôi trong phòng thí nghiệm cho các nhóm máu hiếm thường không được tìm thấy trong các đợt hiến tặng.
Ví dụ, một số người bị bệnh hồng cầu hình liềm – một chứng rối loạn máu cần phải truyền máu thường xuyên – phát triển các kháng thể chống lại một số protein trên một số tế bào máu của người hiến tặng. Nếu điều đó xảy ra, họ không thể nhận máu với những protein đó. Các nhóm nghiên cứu về mặt lý thuyết có thể sử dụng các kỹ thuật đi tiên phong trong thử nghiệm này để tạo ra máu nuôi trong phòng thí nghiệm mà không có các protein có vấn đề.
Vẫn còn rất nhiều việc cần làm trước khi điều đó trở thành hiện thực, bao gồm cả việc mở rộng quy mô sản xuất để tạo ra lượng máu mà bác sĩ cần để sử dụng trong lâm sàng. Và việc hiến tặng sẽ vẫn cực kỳ quan trọng ngay cả khi máu được nuôi trong phòng thí nghiệm trở nên phổ biến.
“Nhu cầu hiến máu bình thường để cung cấp phần lớn lượng máu sẽ vẫn còn. Nhưng tiềm năng để công việc này mang lại lợi ích cho việc truyền máu cho bệnh nhân là rất đáng kể” Shah nói.
